O bosanskom sandžakbegu Skender-paši i njegovim potomcima
Ključne riječi:
historija Bosne, XVI stoljeće, Sarajevo, Skender-paša, hercegovački sandžakbeg, vakufSažetak
U radu je na osnovu osmanskih i zapadnih izvora predstavljena biografija čuvenog bosanskog sandžakbega, rumelijskog beglerbega i vezira Skender-paše, koji je ujedno i jedna od značajnijih ličnosti u historiji Bosne s kraja XV i početka XVI stoljeća, obogaćena novim podacima koji korigiraju neke navode ranije historiografije.
Ne zna se tačno gdje je Skender-paša rođen, ali se zna da mu je otac bio iz Đenove a majka Grkinja. Bio je izuzetno sposoban i uspješan vojskovođa i učestvovao u brojnim operacijama osmanlijske vojske. Na položaju bosanskog sandžakbega bio je tri puta, i to od 1478. do 1480., zatim od 1485. do 1490. i od 1499. do smrti 1506. godine. U međuvremenu je bio i rumelijski beglerbeg i vezir. Kao bosanski sandžakbeg imao je dobre odnose sa Dubrovčanima, koji su mu često slali poklone, a on njima opet pomagao u trgovačkim poslovima ili, pak, u nesporazumima sa susjedima. Ostavio je vidan trag i u urbanom razvoju gradova, posebno Sarajeva, u kojem je podigao zadužbine na lijevoj obali Miljacke, na prostoru koji se i danas po njemu zove Skenderija, kao i na Kovačima i Vratniku. Osim toga, podigao je zadužbine i u Istanbulu, a osnivač je i Nove Varoši.
U radu se govori i o Skender-pašinim potomcima koji su također imali značajne funkcije u Rumelijskom ejaletu.