Medžmua Sarajlije Ahmeda Bosanca
Sažetak
Medžmue su specifične vrste orijentalnih rukopisa (zbirke; zbornici, ljetopisi i sl.) sa tekstovima na arapskom, turskom, perzijskom i na „bosanskom“ jeziku. Autori tih manuskripata su, uglavnom, Bosanci i Hercegovci. U njih su upisivali raznovrstan materijal (izvode iz drugih rukopisnih djela, kaside, ilahije, kronograme, istorijske zapise, recepte, rodoslovlja i,td.), bilježili savremene događaje i pisali svoje vlastite intelektualne produkte. Tako nam te medžmnue pružaju obmnu i raznovrsnu dragocjenu građu iz svih znanstvenih oblasti.
Medžmua Sarajlije Ahmeda Bosanca potječe iz prve polovine XVII stoljeća i pisana je na arapskom, turskom i perzijskom jeziku. Ona sadrži raznovrstan materijal iz raznih oblasti nauke, a najviše iz područja jezičkih i pravnih disciplina. U njoj se nalaze mnogobrojne risale i drugi tekstovi koji govore o finesama arapskog jezika (definicije, tumačenje raznih riječi i termina sa jezične, pravne i filozofsko-teološke strane, o homonimima i sinonimima itd.). U istoj medžmui zastupljen je ·znatan broj tekstova iz područja medicine i istorije, naročito biografije nekih učenjaka i pisaca.
Karakteristika ovog rukopisa ,je i u tome što je njen autor naveo skoro sve izvore odakle je materijal uzimao, što u mnogim drugim zbornicima nije to činjeno. Tako pored tekstova glasovitih arapskih, turskih i perzijskih učenjaka i pisaca, u medžmui se nalazi znatan broj tekstova, u prozi i stihu, Bosanaca ,i Hercegovaca, skopljanskih i sofijskih muftija, kao i Muniri-efendije Beograđanina.
Obrada spomenute medžmue sastoji se iz uvoda, sadržaja i napomena. Sadržaj medžmue prikazan je u vidu kratkih regesta, 1dući po listovima, navodeći kratki a negdje potpuni sadržaj pojedinih tekstova.