Globusi zemlje Saliha Hadžihusejnovića Muvekita

Sažetak

U muvekithanama, institucijama koje su se brinule o tačnom vremenu, sačuvan je veći broj starih astronomskih instrumenata i pribora, kao što su kvadranti, oktanti, sekstanti, satovi i si. U ovom radu se skreće posebna pažnja na dva globusa Zemlje. Oni se danas nalaze u Zbirci (u osnivanju) Gazi Husrev-begove biblioteke u Sarajevu.

Svi toponimi su ispisani crnim tušem, većim harfovima (slovima) nazivi kontinenata, okeana, država, Sjeverni i Južni pol, a sitnijim ostali toponimi. Granice država nisu ucrtane, a vrlo slabo je ucrtana i hidrografska mreža. Nije ucrtan Antarktik za kojim se u vrijeme izrade globusa još uvijek tragalo. Na globusu sitnijeg razmjera konture australskog kontinenta su netačno ucrtane, naročito južni dijelovi kontinenta. Tasmanija je predstavljena kao poluostrvo. Prilične greške autor je načinio i kod ucrtavanja sjevernih kontura, naročito na prostoru Amhemove zemlje i poluostrva Jork. Konture afričkog kontinenta su dosta dobro ucrtane, što se može reći i za konture Evrope i Azije (izuzev sjevernih dijelova kontinenta). Dosta dobro su ucrtane i konture Južne Amerike, sa neznatnim odstupanjima na krajnjem jugu. Slično je i sa Sjevernom Amerikom, ah su ovdje greške prisutne u sjevernim, sjeveroistočnim i sjeverozapadnim dijelovima kontinenta.

Na globusu krupnijeg razmjera mnogo bolje su ucrtane južne konture Australije, a i Tasmanija je predstavljena kao ostrvo. Konture Južne Amerike i Sjeverne Amerike su dosta precizno ucrtane.