Munīrī Bosnawī i njegova univerzalna geografija Sab’iyyât

Sažetak

Nurullah šayh Ibrahlm-efendi b. Iskandar al-Munlrl al-Bosnawi al- Belgrâdi, mudanis, wâ‘izi mufff, autor je nekoliko pravnih, historiografskih, geografskih i poetskih radova.

Datum njegovog rođenja (oko 959/1551) je nepoznat, a mjesto (u Bosni) neodređeno. Umro je u Beogradu oko 1026/1617, ali ni ovaj datum nije potpuno siguran.

O njegovom životu znamo samo ono što je u nekoliko redaka dao Hâğğ! Halifa u svome Kašf al-zunQnu, a kasniji autori ponavljali.

Istraživači ga, najčešće, spominju po djelu Sab‘iyyât, čiji je tekst do sada bio nepoznat. Otkriven je u rukopisu Gazi Husrev-begove biblioteke u Sarajevu, R-2640, f. 39-52. To je kratak kompendijum od šesnaest poglavlja.

Munirijevo djelo zasniva se na grčkom sustavu iklima i predstavlja pokušaj da se približe astronomska i opisna geografija. Cjelokupni materijal, preuzet iz grčkih, arapskih i njemu suvremenih vrela, svrstan je po različitim sekcijama, koje slijede ptolemejski sustav klima. Djelo također sadrži dužine i širine mnogih lokaliteta, što olakšava njihovo nanošenje na kartu. Djelo je značajan doprinos fizičkoj i opisnoj geografiji.