Atributske relativne rečenice uvedene priložnim relativizatorima u arapskom jeziku

Sažetak

Atributske relativne rečenice uvedene priložnim relativizatorima rijetko se upotrebljavaju u modernom standardnom arapskom jeziku, a u njegovom sin­taktičkom opisu u potpunosti izostaju. Ove su rečenice specifične po tome što je njihova atributska funkcija suprotstavljena osnovnoj funkciji upotrebe priložnih relativizatora, tj. realizaciji rečenica u funkciji adverbijalnih oznaka. Osnovni zadatak ovog rada je analiza primjera atributskih relativnih rečenica uvedenih priložnim relativizatorima ḥayṯu, ḥīna, ʻindamā, kamā i munḏu, preuzetih iz dje­la koja pripadaju modernom standardnom arapskom jeziku. Analiza se zasniva na analitičko–deskriptivnom metodu i tipološko–funkcionalnom pristupu, koji omogućavaju promatranje atributskih relativnih rečenica uvedenih priložnim relativizatorima iz različitih perspektiva. Iako će u primjerima biti analizirane sintaktičke funkcije antecedenta unutar nadređene i relativne rečenice, takva analiza, kojom se ujedno ilustrira upotreba relativne riječi kao strategije kodi­ranja sintaktičke funkcije antecedenta unutar relativne rečenice, nije jedini cilj rada. Naime, rad će pokazati kako se u atributskim relativnim rečenicama uve­denim priložnim relativizatorima mogu realizirati različiti semantički sadržaji koji na formalnom planu zadržavaju funkciju atributa, te da ovako formirane rečenice s jedne strane jesu odraz zakonitosti jezične ekonomije, dok s druge strane predstavljaju izuzetno efikasno sredstvo stilskog izbora.